Porady (nie tylko) dla sześciolatków.
1. Nauka czytania
Rozwój percepcji słuchowej uwarunkowany jest dojrzewaniem układu nerwowego, ale także stymulacją dźwiękową. Prawidłowy poziom percepcji słuchowej jest jednym z czynników, które warunkują rozwój mowy i czytania.
Ćwiczenia usprawniające funkcje analizatora wzrokowego powinny uwzględniać wszystkie jej aspekty: spostrzegawczość, analizę i syntezę, kierunkowość i pamięć wzrokową. Opanowanie tych elementów warunkuje opanowanie czytania i pisania.
Czytanie można rozpocząć bardzo wcześnie. Już dzieci dwu, trzy- letnie potrafią czytać, jeżeli prowadzimy to w sposób ciekawy, zabawowy. Przed przystąpieniem do nauki czytania małych dzieci należy rozwijać percepcję wzrokową na materiale abstrakcyjnym.
Wszystkim rodzicom polecam wykorzystanie elementów nauki czytania metodą symultaniczno – sekwencyjną. To nic innego jak czytanie metodą sylabową.
Naukę czytania należy rozpocząć od samogłosek, które przetwarzane są w prawej półkuli. Nie pokazuje się jednak dziecku tylko kartoników z zapisanymi samogłoskami i nie mówi się, że to jest literka A, a to jest literka O. Samogłoskom nadaje się znaczenie. Można pokazać na obrazku lub ruchem, tzw. gestami wizualizacyjnymi.
A – dziecko się czegoś wystraszyło lub chwytamy za brodę dziecka i szybko ją opuszczamy (wypowiadając A, A…). W późniejszym etapie nauki czytania dotknięcie brody przez nauczyciela jest podpowiedzią manualną, w efekcie dziecko przypomina sobie, że to jest A. Cieszy się, że samodzielnie przeczytało
O – dziecko jest zaskoczone lub kreślimy ruchem ręki kółko w okolicach ust, wypowiadając wyraźnie O
U – dziecko przewróciło się i boli je kolano lub naśladowanie dźwięku samolotu UUU
E– płacząca lalka lub naśladowanie płaczu , przy szeroko rozchylonych ustach
I – mała świnka lub pokazanie wyprostowanym palcem pod brodą literki iii, z równoczesnym naśladowaniem głosu świnki iii
Y – siłacz podnoszący ciężary lub pokazanie ruchem (ręce do góry naśladujące wygląd litery Y)
Dodatkowo gesty artykulacyjne ułatwiają dzieciom rozróżnianie wizualnie podobnych do siebie liter, np. A i Y oraz O i U. W pierwszym etapie wprowadzamy 3 pierwsze samogłoski. Gdy dziecko opanuje już umiejętność odczytywania samogłosek, należy przejść do zadań linearnych, angażujących lewą półkulę, czyli do odczytywania sekwencji samogłosek. Na początek takich samych, np. AAA, OOO, UUU. YYY. III, EEE, a następnie różnych np. A E, U I O. Ważne, aby dziecko odczytywało dokładnie tyle elementów, ile zapisano, z zachowaniem kierunku od lewej strony do prawej (ułatwi tę czynność pokazywanie palcem każdej czytanej literki), a w efekcie późniejsze czytanie ze zrozumieniem.
Po przejściu tego etapu, przechodzimy do czytania sylab otwartych. Kolejność wprowadzania spółgłosek jest następująca: P,M, B, L, F, W, T, D, np. PA, PO, PE, PU, PY, PI itd. Odczytujemy z dzieckiem także zestawy składające się z samogłoski oraz sylaby otwartej (gdzie taka sama samogłoska znajduje się na początku i na końcu), np. APA, OMO. Z sylab następnie można tworzyć wiele wyrazów, np. MA-MA, TA-TA, PA-DA, LA-LA itd. Należy także pamiętać o odczytywaniu pseudowyrazów, czyli wyrazów niemających znaczenia. To pozwoli uniknąć domyślania się słów na podstawie ich wyglądu albo tylko pierwszej sylaby.
Kolejnym etapem jest odczytywanie sylab zamkniętych, czyli kończących się spółgłoską, np. AP OP UM IM, z tymi spółgłoskami, z którymi dziecko potrafi już przeczytać sylaby otwarte.
W kolejnych etapach dziecko poznaje nowe, sekundarne sylaby, najpierw otwarte, następnie zestawy: samogłoska i sylaba otwarta, a na końcu zamknięte (kolejność wprowadzania: s z k g j n sz ż/rz c dz h/ch ł cz dż drz r).
Wprowadzanie sylab z dwuznakami oraz ze spółgłoskami miękkimi należy wprowadzić w odpowiedni sposób. Najlepiej poprosić o praktyczne pokazanie jak należy te sylaby wprowadzać i je czytać.
Przewaga czytania metodą sylabową nad innymi metodami polega na tym, że techniki głoskowania, zapoznawania dzieci z nazwami liter czy odwoływania się do wyglądu liter przyczyniają się do licznych trudności w czytaniu o charakterze dyslektycznym. Odczytywanie wyrazów w ten sposób: my-a,my-a (mama), sy-o-ky (sok),dzieci nie są w stanie zrozumieć tego, co przeczytały oraz mają trudności w szkole z zapisywaniem tekstów.
Dzieci 6-letnie, gdy opanowały prawidłową technikę czytania sylabami (np. na podstawie kartoników), po wprowadzeniu kilku sylab ze spółgłoskami np. MO, TA, LE, PI itd, potrafią tą samą metodą czytać z książeczek teksty drukowane małą literą. Dużą pomocą są wszelkiego rodzaju książeczki do nauki czytania metodą sylabową. W książeczkach tych wyrazy podzielone są na sylaby kolorystycznie, przeważnie na zmianę: sylaba czarna, czerwona, czarna. W początkowym etapie czytania jest to dla dzieci duże ułatwienie.
Jeżeli korzystasz z książki „Elementarz do czytania metodą sylabową” , to w żadnym wypadku nie może to wyglądać w ten sposób my a (ma), my a, (ma)czytamy całą sylabę ma-ma (ważne! nie można składać literkami sylab!!!)
Pamiętaj!
Nigdy nie uczymy dzieci liter w taki sposób gie (g), ef, ry, jot.
Przykłady wprowadzania czytania metodą sylabową.
Nauka czytania metodą symultaniczno-sekwencyjną odbywa się w trzech etapach, takich samych jak podczas nabywania systemu językowego przez dziecko – powtarzania, rozumienia oraz nazywania.
W pierwszym etapie dziecko powtarza odczytywane przez dorosłego samogłoski/sylaby. W drugim etapie rozumienia, dorosły wypowiada samogłoskę lub sylabę, a dziecko wskazuje ją lub podaje. Etap trzeci, nazywania polega na samodzielnym odczytywaniu pokazanych samogłosek lub sylab przez dziecko.
W przypadku trudności zapraszam na konsultacje do gabinetu logopedycznego.
2. Nauka pisania
Dzieci w przedszkolu często mają problem z pisaniem, utrzymywaniem się w liniaturze. Nie naciskajmy na dziecko, żeby pisało. Jeżeli dziecko kończące przedszkole będzie płynnie czytało, to w klasie pierwszej skupi się na pisaniu.
Nie pozwalajmy pisać dziecku DRUKOWANYMI literami !!!
Jak można pomóc, aby dziecko miało dobrze przygotowaną rękę do pisania.
https://www.przedszkola.edu.pl/wyrabianie-gotowosci-dziecka-do-nauki-pisania.html
3. Uważne słuchanie ze zrozumieniem
Dzieci mają ogromne problemy z zapamiętaniem, przekazywanych wiadomości drogą słuchową. Należy ćwiczyć percepcję słuchową (przykłady w : „ćwiczenia percepcji słuchowej”).
Moja rada, zastąpmy bajkę w telewizji, przeczytaną bajeczką na dobranoc. Zapytajmy, o czym była bajka, jak miała na imię dziewczynka, a jak chłopczyk, jakie zwierzątka występowały w bajeczce itp. Pytania mogą być różne, ważne, aby dziecko potrafiło odpowiedzieć na pytania. Jeżeli dziecko ma z tym problemy, zaczynamy od krótkich, łatwych, śmiesznych wierszyków. Zawsze taki wiersz można przeczytać ponownie, aż dziecko udzieli poprawnej odpowiedzi.
Dziecko 6-letnie, gdy nie opanuje takiej umiejętności, będzie miało ogromne trudności ze skupieniem uwagi na lekcji w szkole.
4. Gry planszowe
Gry planszowe zapewniają rozrywkę i łączą ludzi poprzez grę opartą na współzawodnictwie i współpracy, ćwiczą pamięć, np. zapamiętanie reguł, uczą liczyć. Gry planszowe uczą ważnych umiejętności społecznych, takich jak komunikacja werbalna, dzielenie się, czerpanie przyjemności z interakcji z innymi. Mogą zwiększyć zdolność koncentracji i wydłużyć czas koncentracji dziecka, zachęcając do ukończenia ekscytującej i przyjemnej gry.
- Jednym z efektów grania w gry planszowe jest śmiech. Wykazano, że śmiech zwiększa endorfiny, są to substancje chemiczne, które wywołują uczucie szczęścia
- Czas dla rodziny. Granie w gry z dziećmi to idealny sposób na wspólne spędzanie czasu i budowanie umiejętności uczenia się w tym samym czasie.
- Pozwalanie dzieciom na grę planszową pomaga im ćwiczyć podstawowe umiejętności poznawcze, takie jak rozwiązywanie problemów.
- Gry planszowe pomagają dzieciom rozwinąć umiejętności logiczne i rozumowania, poprawić krytyczne myślenie i poprawić rozumowanie przestrzenne. Zachęcanie dzieci do grania, w różnego rodzaju gry planszowe może również zwiększać umiejętności werbalne i komunikacyjne, jednocześnie pomagając rozwijać umiejętności uwagi i zdolność koncentracji i koncentracji przez dłuższy czas.
W naszym przedszkolu dzieci coraz chętniej grają w gry planszowe, logiczne, sprawdzające wiedzę.
Jeżeli nie ma w domu żadnej gry planszowej, można ja w łatwy sposób zrobić. Wystarczy duży karton, pisaki (kredki) i nasza fantazja. Dzieci lubią, gdy są jakieś przeszkody, zadania do wykonania. Wystarczy wspólnie z dzieckiem opracować i zapisać zasady na oddzielnej kartce, przyporządkowane kolejnym cyfrom lub wyciąć z kolorowych czasopism zadania w postaci obrazków.
Życzę kreatywnej i udanej zabawy.
Opracowała: Bożena Mądrzak
Poniżej linki do wysłuchania wywiadu z „MOJĄ” Panią Profesor J. Cieszyńską. Wiele mnie nauczyła, gdy studiowałam Logopedię na Akademii Pedagogicznej w Krakowie.
Polecam !!! jeżeli uważasz, że to jest ciekawe, poleć innej mamie
http://www.cieszynska.pl/index.php?s=metoda
